Lastgeving

Probleemstelling: Mijn broer/zus verkeert in de onmogelijkheid om het beheer van zijn/haar vermogen zelf waar te nemen en vraagt aan mij om dit voor hem/haar te doen. Welke zijn hiervan de mogelijke gevolgen?

Indien U dergelijke taak op zich neemt bent U lasthebber van Uw broer/zus. Dit is een door de wet geregeld mandaat waar gevolgen aan verbonden zijn.

Wanneer de lastgever aanvoert dat de lasthebber zijn mandaat niet heeft uitgevoerd, dan is het aan de lasthebber om aan te tonen dat hij het wel gedaan heeft ( HvC , 4.1.2024, RW 2024-25, nr 4, p. 141)

Zodra U handelingen stelt in naam en voor rekening van Uw broer/zus, zoals bijvoorbeeld het verhuren van een eigendom, het laten uitvoeren van renovatiewerken, … is er sprake van een lastgevingsmandaat en is de wetgeving dienaangaande op U van toepassing.

Het lastgevingsmandaat biedt U de mogelijkheid om het volledig beheer van het vermogen van Uw broer/zus waar te nemen, concreet: U kan doen met het vermogen wat Uw broer/zus zelf zou kunnen doen (vb. Verkopen, verhuren, beleggen, …). De opdracht kan tevens beperkt zijn tot het stellen van bepaalde handelingen (vb. enkel verkoop van een huis). Voor het verkopen van een onroerend goed moet de overeenkomst van lastgeving opgemaakt worden door een notaris. Een onderhandse lastgeving ( dus een gewone overeenkomst - een model kan bekomen worden via rubriek "contracten" -) volstaat voor de andere handelingen. Is de lastgever gehuwd, dan moet wel rekening gehouden worden met de regels inzake huwelijk ( huwelijksvermogensrecht ) (vb. voor overdracht van een handelshuur is de toestemming van beide echtgenoten vereist).

Het mandaat is, in zoverre er niets werd bepaald, onbezoldigd. U zal aldus geen vergoeding krijgen, tenzij dit wordt overeengekomen met Uw broer/zus. Dit wordt het best opgenomen in een geschrift. Wanneer een bezoldiging voorzien is, kan de verantwoordelijkheid bij een tekortkoming, wel sneller weerhouden worden.

Welke verplichtingen hebt U dan als lasthebber? U dient rekenschap af te leggen aangaande de uitoefening van Uw opdracht. Dit houdt enerzijds in dat U moet toelichting verschaffen over de wijze waarop U het mandaat heeft uitgeoefend, anderzijds dient U de ontvangsten over te dragen.

Uw broer/zus heeft op elk moment het recht om de gedetailleerde gegevens aangaande de ontvangsten en uitgaven op te vragen en om bijkomende verantwoording te verzoeken.

Om elke discussie te vermijden dient U dus het best alles goed bij te houden, indien mogelijk schriftelijk, zodat U steeds op een adequate manier rekening en verantwoording kan afleggen ten aanzien van Uw broer/zus.

U draagt immers de bewijslast van elke handeling die U heeft gesteld. Indien een handeling niet wordt bewezen dan kan deze bijvoorbeeld niet worden tegengeworpen aan de lastgever, welk voor U een financieel staartje zou kunnen hebben. (Vb. Gedane kosten worden niet bewezen, dan kan U geen betaling bekomen van Uw broer/zus en dient U deze kosten aldus zelf te dragen) Indien U de gelden voortvloeiend uit een handeling in het kader van lastgeving, zou storten op uw persoonlijke rekening, dan kunt U gehouden zijn niet alleen dit bedrag maar ook de wettelijke intresten vanaf dan terug te betalen.

Indien de lastgeving een beperkt karakter heeft dient U er zich ook voor te hoeden geen daden te stellen die buiten de perken van de lastgeving liggen. Dit namelijk kan in bepaalde gevallen tot Uw aansprakelijkheid leiden.