Echtscheiding
1. Naast de emotionele kant, moeten er nu éénmaal ook veel zaken geregeld worden.
De echtscheiding op zich betreft immers een procedure, doch daarna volgt meestal nog een bijkomende procedure vereffening-verdeling (bij de notaris) - Hoe moeten we alle goederen verdelen? Wat met de gezinswoning? In de echtscheidingsprocedure worden voorlopige maatregelen getroffen (( woonplaats, opvang van de kinderen, onderhoudsgeld voor kinderen en eventueel echtgeno(o)t(e), tussenkomst in de schulden, eventueel inventaris)). Alle belangen worden afgewogen, maar in de eerste plaats de gezinsbelangen m.i.v. deze van de kinderen.
Indien er sprake is geweest van partnergeweld tussen de echtgenoten is dit een wettelijk en prioritair criterium voor het toewijzen van het voorlopig genot van de gezinswoning, doch dit geldt niet meer wanneer de partijen zich na de feiten zich nog enige tijd hebben verzoend (001).
2. Een echtscheidingsprocedure verloopt nu veel vlotter dan vroeger.
Indien beide echtgenoten bijvoorbeeld meer dan 1 jaar uit elkaar en op een effectief gescheiden adres leven, dan kan de echtscheiding meteen gevraagd en bekomen worden.
Een echtscheiding bij onderlinge toestemming kan via notaris of advocaat.
De advocaat zal bijzonder oog hebben voor de belangen van zijn cliënt en kan volledig informeren.
Een notaris zal vooral zoeken dat een akkoord tussenkomt. Dit is op zich goed, maar het kan zijn dat achteraf blijkt dat hiervoor niet alles werd uitgelegd en 1 van de partijen ingevolge onwetendheid benadeeld wordt.
3. De criteria voor het bepalen van het onderhoudsgeld tussen echtgenoten zijn nu verschillend.
Tijdens de echtscheiding wordt de onderhoudsuitkering geraamd in verhouding tot de levensstijl die men zou gehad hebben indien er geen scheiding was geweest (Hof van Cassatie 25 april 2016). Er wordt niet alleen rekening gehouden met de terugval ingevolge keuzes gemaakt tijdens het huwelijk, maar ook met de aanzienlijk economische terugval ingevolge de echtscheiding, waarbij de rechter rekening kan houden met de levenstandaard tijdens het huwelijk. (002)
Na de echtscheiding kan aanspraak gemaakt worden op onderhoudsuitkering die de staat van "behoefte" moet dekken.
Het gaat om de economische zelfredzaamheid van die gewezen echtgeno(o)t(e) (gemeten op basis van de gemiddelde levensstandaard in een soortgelijke situatie - opvoeding, sociale status, opleiding, leeftijd en gezondheidstoestand).
Voor onderhoudsgelden is een afspraak via advocaten wel nuttig. Er zijn methoden om het te berekenen, er is een afzonderlijke regeling voor de gewone onderhoudsgelden en de bijdragen voor de bijzondere kosten. Goede en volledige omschrijvingen zijn dan essentieel.
4. Problemen kunnen vooral ontstaan met de kinderen .
Essentieel is dat de beide ouders zich verheffen boven hun persoonlijk conflict en samen zitten om de beste regeling uit te werken in functie van het belang van de kinderen.
Meestal zijn partners dan gekwetst en verhinderen deze gevoelens dit belang nog te kunnen zien. Nochtans zal dit zeer veel helpen.
Een Rechtbank zal een overeenkomst tussen de ouders (niet vergeten een document te ondertekenen met die regeling of een wederzijdse bevestiging via e-mail) in de regel bekrachtigen, en de ouder belonen die laat blijken niet beheerst te zijn door het conflict en zelfs onrechtmatige houding van de partner. De kinderen hebben het recht om gehoord te worden, hetgeen apart met de rechter gebeurt. Kinderen hebben het recht om gehoord te worden vanaf 12 jaar inzake ouderlijk gezag, verblijfsregeling en recht op persoonlijk contact ( art. 1004/1 Ger.W) en zelfs onder 12 jaar op zijn verzoek, van de ouders of de procureur ( dit kan de rechter weigeren, mits gemotiveerde beslissing ). Halfbroers of -zusters van de betrokken minderjarige hebben ook het recht om hierover gehoord te worden. (01)
In de regel gebeurt dit onderhoud alleen met de rechter, een verslag wordt ervan opgemaakt ( de rechter informeert de minderjarige over de inhoud ervan). De wet voorziet dat aan de mening van de minderjarige passend belang wordt gehecht in overeenstemming met zijn leeftijd en maturiteit.
Indien er geen akkoord komt, voorziet de Familierechtbank een fase voor bemiddeling . Dit kan lang duren. U moet telkens aanwezig zijn op de Rechtbank. Dit gebeurt dan wel zonder advocaten en dit beperkt de kosten. Door een recente wetswijziging zal een regeling gezocht worden waarbij de kinderen ( broers en zusters ) niet gescheiden worden.
Voor de huisdieren wordt de bewaring en het genot ervan niet alleen bepaald in functie van de affectieve band, maar ook het belang en welzijn van de hond komt in aanmerking (02).
5. Na een echtscheiding wordt verdeeld wat voorhanden was op de datum van het starten van de echtscheiding (ook de schulden). Opgelet indien voorheen al het geld werd weggehaald zal deze de gelden moeten terugbezorgen. (1)
Wat tijdens het huwelijk bekomen werd via erven of schenking of men voor het huwelijk had, behoort tot het eigen vermogen. De loutere overschrijving op een gemeenschappelijke rekening betekent volgens rechtspraak geen afdoende bewijs van schenking aan beide echtgenoten (2)
Diegene die in de echtelijke woonst kan verblijven na het starten van de echtscheiding is gehouden tot een woonstvergoeding ( 1/2 huurwaarde). Ook voor een 2de verblijf kan een vergoeding verschuldigd zijn. (3) Wanneer beide partijen de woning wensen, wordt overgegaan tot belangenafweging ( en waarbij de opvang van de kinderen een grote rol speelt ). De omstandigheid dat een gewezen echtgenoot maar een beperkt deel ontvangt, die niet toelaat een nieuwe woning aan te schaffen is volgens het Europees Hof van de rechten van de mens, wel relevant. (4)
Wanneer gelden ervan gebruikt werden voor aankopen of verbeteringswerken aan een onroerende eigendom, dan heeft men niet alleen recht op terugbetaling van de aangewende som, maar zelfs de meerwaarde die erdoor teweeggebracht werd (zie bijvoorbeeld de waardevermeerdering van huizen).
Huwelijkscontracten kunnen ook een grote impact hebben op de verdeling. Zelden wordt dit gedetailleerd uitgelegd voor het huwelijk, en liefde is niet zakelijk.
Een verdeling is een aangelegenheid die enorme verschillen kan teweegbrengen in het uiteindelijk resultaat. Daar kan de kennis en bijstand van een advocaat een zeer grote meerwaarde opleveren.
Wij betrachten onze tussenkomsten te beperken voor de moeilijkste momenten waarvoor bijzondere juridische kennis vereist is. Wat U zelf kunt doen, zullen we U hiertoe stimuleren.We bezorgen wel enkele vuistregels en staan U dan bij zonder werkelijk voor alles tussen te komen, wat de kosten ook aanzienlijk kan besparen. U kunt steeds gerichte vragen stellen.
(001) HvB Gent, 21.10.2021, NjW 15.6.2022, nr 454, p. 509
(002) Antwerpen, 13.6.2022n RABG 2023/1-2, 120 (01) Grdw. Hof 21.4.2022, RW 2022-23, p. 697
(02) HvB Brussel, 22.6.2021, RW 2022-23, nr 10, p.382
(1) HvB Brussel, 11.2.2020 noemt het bevoegdheidsafwending ( TEP 2020, pag. 706 )
(2) HvB Gent, 29.10.2020, Estate Planning 2021/4, p.1124
(3) HvB Gent, 1.10.2020, Estate Planning 2021/4, 1097
(4) EHRM 3.10.2013, nr. 46726/11, Zrlic t./Kroatië § 67; zie ook not. F.Dubucquoy, De doorwerking van de mesenrechtelijke bescherming van de woning ( art. 8EVRM) bij dreigend verlies van de (koop)woning ingevolge de gerechtelijke verdeling, RW 2022-23, nr 31, p. 1202
Indien u meer informatie wenst omtrent echtscheiding, lees dan zeker ook volgende artikelen
Internationale huwelijken
Echtscheidingsprocedure
Alimentatiegelden tussen partners
Alimentatiegelden voor kinderen
Eén aandeel, 2 rechthebbenden? Gevolgen na echtscheiding.